Nie da się zrobić smartfonem zdjęcia z ostrym obiektem i rozmytym tłem (jak to powyżej) – przynajmniej bez sfałszowania. Wynika to z tego, czym aparaty w smartfonach różnią się od większych, dedykowanych aparatów. Przyjrzyjmy się trochę głębiej.
Dlaczego fotografowie chcą rozmytego tła?
Jedną z (rzekomych) cech charakterystycznych fotografii wysokiej jakości jest rozmyte tło z dobrym „bokeh” – fantazyjnym słowem, które opisuje jakość rozmycia. Widać to szczególnie na wspaniałych zdjęciach sportowych i portretach, ale także na zdjęciach ślubnych i ulicznych lub artystycznych filmach na YouTube.
Chociaż to prawda, że rozmyte tło jest powszechne w niektórych rodzajach fotografii, często jest to akceptowany kompromis, a nie pożądany efekt. W przypadku niektórych ustawień fotografowie nie mają wyboru, muszą mieć rozmyte tło i dokładają wszelkich starań, aby było ono jak najbardziej rozmyte.
W fotografii sportowej rozmyte tło może być dobrym sposobem na oddzielenie sportowca od tłumu. Jednak krótki czas otwarcia migawki niezbędny do zamrożenia akcji i długie obiektywy, z których muszą korzystać, zmuszają fotografów sportowych do korzystania z szerokiej przysłony, która powoduje rozmycie tła. Dużo bardziej zależy im na uchwyceniu akcji niż uzyskaniu fajnego, rozmytego tła.
W fotografii makro i krajobrazowej sytuacja jest jeszcze gorsza. Ponieważ fotografowie zajmujący się makrofotografią podchodzą bardzo blisko swoich obiektów, często nie są w stanie uzyskać pełnej ostrości. Wyobraź sobie, że próbujesz sfotografować ważkę i jesteś w stanie wyostrzyć tylko jej oczy?
Z drugiej strony fotografowie krajobrazu często chcą, aby wszystko na zdjęciu było ostre, od centymetrów przed aparatem po odległy horyzont, co jest trudne przy każdej konfiguracji. Dlatego oba rodzaje fotografii czasami wymagają nakładania ostrości.
Focus stacking to technika, w której kilka ujęć, które są nieco inaczej skupione, jest mieszanych. Tacy fotografowie tak bardzo starają się unikać rozmytego tła, że dodają godzinę lub dwie dodatkowej pracy!
Głębia ostrości i rozmycie
Głębia ostrości to wielkość płaszczyzny ogniskowej, która jest akceptowalnie ostra dla widza. To ona decyduje o tym, co jest ostre lub nieostre na zdjęciu.
Na obrazie o małej głębi ostrości ostry jest tylko centymetr lub dwa płaszczyzny ogniskowania. Na portrecie po lewej powyżej to tak naprawdę tylko oczy modelki. Na obrazie o dużej głębi ostrości prawie wszystko jest ostre. Dotyczy to ujęcia narciarza powyżej — wszystko jest ostre, od śniegu na pierwszym planie i narciarza w środku po góry w tle.
Głębia ostrości zależy od ogniskowej obiektywu, ustawionej przysłony, odległości od aparatu do obiektu oraz rozmiaru czujnika aparatu.
Aperture ma najprostszy, najbardziej intuicyjny wpływ na głębię ostrości. Im szersza przysłona, tym płytsza będzie głębia ostrości. Im węższa apertura, tym głębsza głębia ostrości. Jest to niezależne od wszystkich innych zmiennych.
W przeciwnym razie ogólna zasada jest taka, że im większy obiekt pojawi się w kadrze, tym mniejsza będzie głębia ostrości. Możesz to kontrolować, stojąc bliżej obiektu (jak fotograf makro) lub używając teleobiektywu (jak fotograf sportowy).
Dwa zdjęcia wykonane przy tej samej przysłonie, na których obiekt wydaje się mieć ten sam rozmiar, powinny mieć podobną głębię ostrości, niezależnie od ogniskowej obiektywu.
Sprawy są nieco zagmatwane, jeśli chodzi o rozmiar czujnika. Mniejszy czujnik zmniejsza pole widzenia obrazu i sprawia, że obiekty wydają się większe, zmniejszając głębię ostrości. Jednak zmiana ogniskowej, aby utrzymać ten sam rozmiar obiektu w kadrze, przeciwdziała spadkowi głębi ostrości, a także ją zwiększa.
Jest to złożone i sprzeczne z intuicją, ale ważne jest, aby pamiętać, że zdjęcie wykonane z mniejszą matrycą ma większą głębię ostrości (i mniej rozmycia) niż podobne zdjęcie wykonane z większą matrycą.
Dlaczego Twój smartfon nie może rozmazać tła
Rozważmy konfigurację aparatu w telefonie iPhone 11 Pro. Posiada następujące trzy kamery:
- 13-milimetrowy ultraszerokokątny obiektyw ze stałą przysłoną f/2,4.
- Szerokokątny obiektyw 26 mm ze stałą przysłoną f/1,8.
- Teleobiektyw 52 mm ze stałą przysłoną f/2,0.
Niestety, te ogniskowe to kłamstwa. Przynajmniej są niesamowicie mylące. Przy 52 mm i f/2 powinieneś z łatwością uzyskać naprawdę rozmyte tło. Więc co się dzieje?
Cóż, te ogniskowe są ekwiwalentami pełnej klatki. Mówiąc prościej, są to ogniskowe obiektywu, których musiałbyś użyć w profesjonalnej lustrzance cyfrowej, aby uzyskać to samo pole widzenia. Rzeczywiste ogniskowe to 1,54 mm, 4,25 mm i 6 mm.
Czujniki 1/2,55 i 1/3,4 cala w iPhonie 11 Pro są znacznie mniejsze niż te, które można znaleźć nawet na średnim poziomie i strzelać. To ułamek wielkości matrycy w profesjonalnym aparacie.
Używając obiektywów o bardzo krótkich ogniskowych, aby uzyskać przydatne pola widzenia we wszystkich trzech aparatach, iPhone ma dużą głębię ostrości, mimo że ma szerokie obiektywy o stałej przysłonie.
Jeśli zbliżysz się do obiektu, problemem staje się minimalna odległość ogniskowania obiektywów. Nie mogą skupić się na niczym bliższym niż kilka cali, więc nie można uzyskać dobrego zbliżenia z uzyskaną płytką głębią ostrości.
To nie jest przydatne
Dlaczego więc producentom tak trudno jest stworzyć aparaty do smartfonów, które mogą uzyskać płytką głębię ostrości? Głównym powodem jest to, że nie ma to większego sensu.
Teoretycznie mógłby to zrobić aparat z obiektywem aperyskopowym i większą matrycą. Jednak ten aparat musiałby dokonywać wszelkiego rodzaju kompromisów i po prostu nie byłby tak przydatny w przypadku większości zdjęć, które ludzie robią smartfonami.
Trzymając się dużej głębi ostrości (i w razie potrzeby udając rozmycie), aparaty fotograficzne w smartfonach są niezwykle przydatne i wszechstronne.