Nowoczesna technologia sprawiła, że fotografia jest znacznie bardziej dostępna. Na początku fotografowie musieli skrupulatnie ustawiać obiektyw ręcznie, zanim zrobili zdjęcie. Jeśli straciliby ostrość, obraz (i kosztowny film, którego używali) poszedłby na marne. Teraz prawie wszystkie aparaty, od smartfona po wysokiej klasy lustrzankę cyfrową, używają autofokusa, aby ułatwić robienie ostrych zdjęć.
Niestety, gdy aparat robi wszystko w tle, wielu fotografów tak naprawdę nie rozumie, co się dzieje. Po prostu kierują aparat, naciskają spust migawki i mają nadzieję, że aparat zrobi zdjęcie. Jeśli chcesz naprawdę przejąć kontrolę nad swoimi zdjęciami, musisz wiedzieć trochę więcej o autofokusie i jego obsłudze.
Jak działa autofokus
Większość nowoczesnych aparatów używa pasywnego autofokusa zamiast aktywnego autofokusa. Zamiast używać lasera lub wiązki podczerwieni do pomiaru odległości od obiektu (aktywny autofokus), pasywny autofokus wykorzystuje detekcję fazy, czujniki kontrastu lub często ich kombinację. W smartfonie czujnik obrazu może pełnić funkcję czujnika autofokusa. W lustrzankach cyfrowych zwykle w czujniku obrazu są wbudowane specjalne czujniki autofokusa.
Chociaż czujniki detekcji fazy i kontrastu wykorzystują różne metody, obie zasadniczo opierają się na obszarach z krawędziami i kontrastem. Aparat oblicza, jakie korekty należy wprowadzić do ostrości obiektywu, tak aby krawędzie i obszary kontrastu były jak najbardziej ostre. Logika jest taka, że ostre krawędzie są ostre. Trochę więcej się dzieje, jeśli chodzi o to, jak aparat decyduje, gdzie znajduje się obiekt w kadrze, ale zajmiemy się tym za chwilę.
W większości przypadków te systemy autofokusa działają świetnie. Spadają jednak w słabym świetle lub gdy próbujesz skupić się na czymś, co nie ma krawędzi ani kontrastu, jak płaskie błękitne niebo lub biała ściana. Twój aparat normalnie nadal będzie działał, ale w najgorszych przypadkach znalezienie ostrości zajmie dużo więcej czasu.
Punkty autofokusa
Kiedy patrzysz przez wizjer lustrzanki cyfrowej, widzisz siatkę kropek lub kwadratów. To są punkty autofokusa. Kamery na poziomie podstawowym mogą mieć tylko kilka punktów autofokusa, podczas gdy kamery profesjonalne mogą mieć 60 lub 80.
Domyślnie większość aparatów automatycznie wybiera punkt (lub punkty) autofokusa do użycia. Stosowane przez nich algorytmy zwykle zakładają, że obiekt obrazu znajduje się gdzieś w pobliżu środka kadru. To nie jest zły system, ale nie daje dużej kontroli. Jeśli obiekt stoi z boku, możesz stracić ostrość.
Aby uzyskać lepsze zdjęcia, musisz przejąć kontrolę. W prawie wszystkich aparatach możesz określić punkt autofokusa lub grupę punktów autofokusa, których chcesz użyć. Chociaż istnieje zbyt wiele odmian, do których można się tutaj zagłębić, na ogół będzie przycisk lub kombinacja przycisków, naciskasz tę zamianę między różnymi opcjami punktów autofokusa. W smartfonach lub aparatach bezlusterkowych często można wybrać obszar autofokusa, dotykając miejsca, w którym aparat ma ustawić ostrość na ekranie dotykowym.
Sprawdź instrukcję obsługi aparatu, aby dowiedzieć się więcej.
Różne tryby
Oprócz wyboru punktu autofokusa możesz także wybrać tryb autofokusa. Informują one aparat, co ma robić, gdy szuka ostrości.
Tryb pojedynczego autofokusa
Tryby One-shot AF (Canon) i AF-S (Nikon) są przeznaczone do statycznych scen, takich jak krajobrazy. Gdy aparat znajdzie ostrość, pozostaje zablokowany. Jeśli coś się poruszy na scenie — powiedzmy, że przeleci przez nią ptak — zostanie zignorowane. Jest najprostszy w użyciu i prawie nigdy nie traci ostrości.
Ciągły autofokus
Tryby AI Servo (Canon) i AF-C (Nikon) są przeznaczone do scen z dużą ilością ruchu. Twój aparat nigdy nie przestanie regulować ostrości. Jeśli próbujesz śledzić zawodnika futbolu, gdy biegnie, jest to tryb, którego należy użyć. Gdy obiekt porusza się przez ramkę, ostrość będzie stale dostosowywana. Problem polega na tym, że jeśli próbujesz skupić się na stosunkowo nieruchomej scenie, kamera może przeskakiwać ostrość.
Hybrydowy autofokus
Tryby AI Focus (Canon) i AF-A (Nikon) to hybryda pojedynczego i ciągłego autofokusa. Gdy scena pozostaje statyczna, autofokus zostanie zablokowany. Jeśli coś się poruszy, dostosuje się, dopóki nie znajdzie ponownie ostrości. Jeśli nie masz pewności, jakiego trybu autofokusa użyć, jest to bezpieczny i elastyczny zakład.
To są podstawy autofokusa. Bardziej zaawansowane kamery będą miały bardziej zaawansowane opcje ukryte w swoich ustawieniach. Na przykład linie Canon 1D, 5D i 7D pozwalają dokładnie skonfigurować sposób, w jaki ciągły autofokus śledzi obiekty.
Warto poświęcić trochę czasu na przeczytanie instrukcji obsługi aparatu i dowiedzieć się, jak wybierać punkty i tryby autofokusa; znacznie ułatwi to uzyskanie dokładnej ostrości (i, co ważniejsze, ostrych obrazów).